Proletari Forum & Italia Forum

by **Laert** » 10 Feb 2009, 11:27

LAVER BARIU

KUNADHJA LESHVERDHE

by **Laert** » 24 Sep 2009, 13:00

â€œUsta Laver Bariuâ€, i fundit nga mjeshtrit e mÃ«dhenj tÃ« sazeve

Jeta e mjeshtrit tÃ« madh tÃ« klarinetÃ«s Laver Bariu mblodhi nÃ« Hollin Koncertor tÃ« Teatrit KombÃ«tar tÃ« OperÃ«s dhe Baletit miq, dashamirÃ«s, njerÃ«z tÃ« artit dhe kulturÃ«s. NÃ« kÃ«tÃ« aktivitet pÃ«r nder tÃ« mjeshtrit tÃ« madh u bÃ« edhe promovimi i librit â€œUsta Laver Bariu i fundit nga mjeshtrit e mÃ«dhenj tÃ« sazeveâ€ shkruar nga studiuesi Vaso Tole, i cili Ã«shtÃ« i njohur pÃ«r shkrimet e tij nÃ« fushÃ«n e kulturÃ«s. NÃ« kÃ«tÃ« aktivitet ku ishin tÃ« ftuar edhe shumÃ« personalitete tÃ« artit tÃ« vendit tonÃ«, pas fjalÃ«ve pÃ«rshÃ«ndetÃ«se u bÃ« njÃ« prezantim i librit qÃ« sillte monografinÃ« e jetÃ«s sÃ« ustait tÃ« sazeve.NÃ« librin â€œUsta Laver Bariu i fundit nga mjeshtrit e mÃ«dhenj tÃ« sazeveâ€ gjithÃ§ka nis me jetÃ«n e tij, ku mund tÃ« gjenden jo pak copÃ«za interesante. PÃ«r tÃ« vijuar mÃ« pas me vlerat e mÃ«dha, dhe kontributin tepÃ«r tÃ« Ã§muar pÃ«r trashÃ«giminÃ« tonÃ« shpirtÃ«rore. Studiuesi Vaso Tole shprehet se, dokumentet qÃ« pÃ«rmbajnÃ« copÃ«za kujtimesh, regjistrime, fotografi kanÃ« nisur tÃ« grumbullohen qÃ« prej vitit 1995 pÃ«r librin. Dhe vetÃ«m tani, 13 vjet mÃ« vonÃ«, ai mundi tÃ« shndÃ«rrohej nÃ« njÃ« libÃ«r, qÃ« nuk i ngjan tÃ« tjerÃ«ve. NÃ« kÃ«tÃ« monografi janÃ« imazhet ato qÃ« shoqÃ«rojnÃ« thuajse Ã§do faqe tÃ« tij. Por libri, i cili prezantohet pÃ«rpara dashamirÃ«sve tÃ« artit nuk ka vetÃ«m jetÃ«n mbi fletÃ«t e tij. Autori i librit studiuesi Tole ka gjetur mÃ«nyrÃ«n qÃ« pÃ«rveÃ§se leximit mbi jetÃ«n e ustait tÃ« sazeve ata qÃ« e duan muzikÃ«n tÃ« kenÃ« mundÃ«si qÃ« tÃ« dÃ«gjojnÃ« edhe tingujt e bukur tÃ« klarinetÃ«s. Monografia pÃ«r mjeshtrin e muzikÃ«s shqiptare shoqÃ«rohet edhe me njÃ« CD, ku janÃ« pÃ«rmbledhur meloditÃ« mÃ« tÃ« bukura qÃ« janÃ« pÃ«rfaqÃ«suese tÃ« krijimit tÃ« tij. PÃ«rzgjedhja e materialeve nuk ka qenÃ« aspak e lehtÃ« pÃ«r autorin Vaso Tole, pasi ai Ã«shtÃ« pÃ«rpjekur qÃ« nÃ« pÃ«rzgjedhjen e materialeve tÃ« CD-sÃ«, qÃ« bashkÃ«shoqÃ«ron librin, tÃ« merrte nÃ« konsideratÃ« edhe reagimet ndÃ«r vite tÃ« popullit pÃ«r vlerat mÃ« tÃ« mira tÃ« krijuara. NÃ« CD, duke nisur prej regjistrimeve tÃ« vitit 1952, do tÃ« gjenden emrat e jashtÃ«zakonshÃ«m tÃ« Sazeve tÃ« Radio TiranÃ«s, tÃ« Behije dhe Sulo Rocit, â€œMora rrugÃ«n pÃ«r JaninÃ«â€, kÃ«ngÃ« e mrekullueshme e Ã§iftit Mentor Xhemali dhe Ylli Zeqiri qÃ« shoqÃ«rohen nga kabaja etj. NjÃ« vend tepÃ«r tÃ« rÃ«ndÃ«sishÃ«m sâ€™kanÃ« se si tÃ« mos zÃ«nÃ« kabatÃ« e ustait, tÃ« cilat janÃ« tepÃ«r mjeshtÃ«rore. Libri nuk ka Ã§mim sepse njÃ« vepÃ«r e tillÃ« nuk mund tÃ« Ã§mohet lehtÃ«, por sipas autorit nuk Ã«shtÃ« libÃ«r i botuar pÃ«r pÃ«rfitime. Do tÃ« jetÃ« i shpÃ«rndarÃ« te dashamirÃ«sit, dhe nÃ«pÃ«r biblioteka, qÃ« ta kenÃ« edhe ato kÃ«tÃ« vlerÃ« tÃ« madhe. PÃ«r me tepÃ«r ky libÃ«r nuk ka Ã§mim, pasi Ã«shtÃ« njÃ« punÃ« shekullore e ustait dhe shokÃ«ve tÃ« tij. Figura e tij Ã«shtÃ« e rÃ«ndÃ«sishme, ndaj edhe Ã«shtÃ« zgjedhur pikÃ«risht salla e Teatrit KombÃ«tar tÃ« OperÃ«s dhe Baletit pÃ«r ta promovuar kÃ«tÃ« libÃ«r. â€œUsta Laver Bariuâ€ - i fundit nga mjeshtrit e mÃ«dhenj tÃ« sazeve, u promovua me anÃ« tÃ« njÃ« ceremonie mes miqsh dhe personalitetesh tÃ« artit dhe kulturÃ«s. Libri, i cili u promovua nÃ« TiranÃ« do tÃ« vijojÃ« me njÃ« promovim nÃ« qytetin e PÃ«rmetit nÃ« datÃ«n 2 maj, kur Ã«shtÃ« edhe ditÃ«lindja e ustait tÃ« klarinetÃ«s. Por autori mendon se ky libÃ«r mund tÃ« jetÃ« edhe mes dashamirÃ«sve tÃ« artit nÃ« KosovÃ«.
Pak fragmente nga jeta e mjeshtrit tÃ« klarinetÃ«s
Usta Laver Bariu lindi nÃ« PÃ«rmet, me 2 maj tÃ« vitit 1929. Djali i Bariut, kÃ«ngÃ«tarit popullor dhe interpretuesit nÃ« lahutÃ«, tregoi qÃ« i vogÃ«l dhunti natyrale pÃ«r tâ€™u marrÃ« me veglat muzikore tÃ« thjeshta tÃ« cilat i sajonte vetÃ« nga degÃ«t e pemÃ«ve apo edhe nga kallami i grurit etj. Familja e tij ishte e lidhur ngushtÃ« me muzikÃ«n. PÃ«rveÃ§ tÃ« atit, Bariut, muziktar i shquar nÃ« llautÃ« dhe si kÃ«ngÃ«tar, nÃ« kujtesÃ«n e Usta Laverit, del herÃ« pas here edhe imazhi tingullor i gjyshit tÃ« tij, Nurka tÃ« cilin bashkÃ«kohÃ«sit e Ã§monin si njÃ« mjeshtÃ«r nÃ« violinÃ«. Ustai kujton: â€œ...nÃ« fillim shkova nga shtÃ«pia nÃ« dyqanin e kasapit, dhe atje mora njÃ« copÃ« mbeturine tÃ« brendshme qÃ« ishte hedhur tutje. E lava dhe e thava nÃ« diell, dhe e fryva si njÃ« gajde. BÃ«ra edhe pipa kallami tÃ« vegjÃ«l, dhe i ngula edhe ato nÃ« trup. Kjo ishte gajdja ime me erÃ« tÃ« keqeâ€. MÃ« vonÃ«...I thashÃ« babait: â€œMÃ« bli njÃ« klarinetÃ« ose do tÃ« hidhem nÃ« lumÃ«â€! Ai e pa sa serioz isha, dhe kÃ«shtu fillova ti bija nga pak klarinetÃ«sâ€. NÃ« vitin 1957 regjistrohet si saze nga ekspedita shqiptaro-gjermane, e paskÃ«taj me 1966 regjistron nÃ« Radio-Tirana veÃ§ tÃ« tjerash edhe tri kaba pÃ«rmetare me klarinetÃ«, pÃ«r ta vazhduar punÃ«n cilÃ«sore me sazet e tij pÃ«r tÃ« gjithÃ« kohÃ«n. Ka marre pjesÃ« nÃ« tÃ« gjitha festivalet folklorike lokale dhe ato kombÃ«tare duke qenÃ« figura dhe formacioni qendror muzikor i qytetit dhe rrethit tÃ« PÃ«rmetit. NÃ« vitin 1977, sÃ« bashku me Remzi LelÃ«n-Ã‡obanin dhe Mentor Xhemalin, interpretojnÃ« dhe regjistrojnÃ« tÃ« gjitha materialet muzikore popullor tÃ« filmit â€œGjeneral gramafoniâ€, me regji tÃ« Viktor GjikÃ«s. NÃ« muajin mars tÃ« vitit 2001, pÃ«r meritat e tij dekorohet nga Presidenti i RepublikÃ«s me urdhrin â€œMjeshtÃ«r i madh i punÃ«sâ€.

by **Laert** » 24 Sep 2009, 13:33

Laver Bariu dhe muzika popullore permetare

KLARINETA

"Maratona" dhe Permeti i Laver Bariut

Kenga e treves se Permetit u ul ne "sofren" e "Maratones se kenges popullore" jo vetem me muziken tipike te ketij qyteti, por dhe me sazet e te mirenjohurit, Laver Bariu. Jeta e artistit me dhuntine natyrale te veglave muzikore si dhe abc-ja e gernetes popullore permetare, pjese shpirterore e qytetareve te saj dhe e vete Bariut.
"Maratona e kenges popullore shqiptare", nje spektakel i televizionit "Klan" ne puntaten e kesaj jave, i serviri publikut traditen kulturore te Permetit, ku i ftuari special i kesaj treve ishte Laver Bariu. Themeluesi dhe njekohesisht drejtuesi i sazeve te Permetit, te njohura ne te gjithe Shqiperine dhe jashte saj, performoi artin unik te tij, duke gjalluar dhe njekohesisht duke mrekulluar teleshikuesit e ketij spektkali. Laver Bariu, i lindur ne Permet me 2 Maj te vitit 1929, eshte sot nje personalitet i shquar i muzikes popullore shqiptare si muzikolog popullor ne gernete dhe si kengetar.

Laveri dhe sazet e Permetit...

Qe i vogel Laver Bariu, tregoi nje dhunti natyrale per t'u marre me veglat muzikore te thjeshta te cilat i sajonte vete nga deget e pemeve apo edhe nga kallami i grurit etj., tregon Vaso Tole, njeherazi drejtor i Drejtorise se Trashegimise Kulturore prane Ministrise se Kultures, Rinise e Sporteve. Ai vendoset perfundimisht ne Permet ne fund te vitit 1944, ku takohet me Usta Vangjel Leskovikun, prane te cilit punoi me llaute per rreth 1 vit, nderkohe qe ushtrohej ne gernete ne menyre autodidakte! Pas largimit te Usta Vangjelit per ne Vlore, Usta Laveri organizon grupin e tij, me te cilin mori pjese edhe ne Festivalin e pare Folklorik Kombetar, Tirane 1952, ku Laveri vleresohet me cmimin e pare si instrumentist popullor. Me 1954, ai ben regjistrimin e kenges se pare me saze, me 1957 regjistrohet si saze nga ekspedita shqiptaro-gjermane e pasketaj me 1966 regjistron ne Radio-Tirana vec te tjerash edhe tri kaba permetare me klarinete, per ta vazhduar punen cilesore me sazet e tij per te gjithe kohen. Permeti..., nje qytet qe shtrihet ne Shqiperine e Jugut, ne pjesen lindore te Krahines Malore Jugore, eshte nje rreth me tradita per punimin e veres, rakise, perimeve, glikose, per argjendarine, qendistarine, etj. Vallet e Permetit, vendlindja e Laverit, jane kryesisht te tipit dyshe, shoqeruar me kenge polifonike. "Por nje nder me te vecantat e saj, jane sazet, te cilat shoqerojne vallet qytetare permetare", shprehet Vaso Tole, i cili ka botuar nje sere studimesh rreth tyre. Tole tha se gjate periudhes se "arte" te Laver Bariut, sazet kane pesuar disa riorganizime strukturore te cilat kane reflektuar para se gjithash orientimin artistik te krijuesit te tyre, Usta Laverit... Ne vitin 1951 ato perbeheshin nga nje gernete, dy lahuta, dy fizarmonika, per te ardhur ne formacionin e tij te qendrueshem te vitit 1976 (e deri me sot), te perbere nga gerneta, nje llahute, nje fisarmonike, def dhe violine. Tole pohon se, ato jane konceptuar edhe si saze klasike, pra qe vete interpretojne ne vegla dhe vete kendojne, por dhe si formacion shoqerues i kengetareve te tjere popullore. "Nga kjo pikepamje eshte shume e veshtire qe te dallosh personalitetin e Usta Laverit si interpret (gernetar e kengetar) dhe krijues i shume stilemave aq te njohura sot nga muzika popullore permetare". Sipas Toles, sazet kane nje veprimtari te dendur kombetare e nderkombetare, duke u njohur kudo ku kane shkuar si "Bilbilat e Permetit". Merite kryesore e ketyre sazeve eshte se formuan edhe nje tjeter identitet te kenges popullore te Toskerise: kengen popullore permetare. Usta Laveri ka qene per gjithe kete periudhe mesuesi me i mire i shume gernetaxhinjve te tjere popullore te qytetit te Permetit, por dhe te fshatrave, te cilet kane mesuar prej tij abc-ne e gernetes popullore permetare...

Proletari Forum & Italia Forum

LAVER BARIU - KLARINETA DHE PERMETI

LAVER BARIU - KLARINETA DHE PERMETI

LAVER BARIU KLARINETA - PERMETI

LAVER BARIU - KLARINETI DHE PERMETI

Who is online