Proletari Forum & Italia Forum

by **I-AMESHUAR** » 03 Nov 2009, 18:42

IntelektualÄ—t, pÄ—rtej reales dhe absurdit

Ã‡â€™do tÃ« thotÃ« intelektual? A ka tÃ« tille ShqipÃ«ria? Ku janÃ« ata? JanÃ« pyetje tÃ« hedhura prej kohÃ«sh nÃ« pritje tÃ« pÃ«rgjigjes. Ka muaj, ndoshta edhe vite qÃ« publikohen me zhurmÃ« mendime tÃ« ashtuquajtura â€œprofesionaleâ€.

Jam druajtur nÃ« publikimin e mendimit tim, thjesht pÃ«r tÃ« mos fyer njÃ« pjesÃ« tÃ« bashkÃ«kombasve tÃ« mi, por... e fyer, dhe me kÃ«tÃ« analizÃ« (nÃ«se mund tÃ« jetÃ« e tillÃ«) nÃ« mendje nisa tÃ« shoh Ã§do material tÃ« mundshÃ«m qÃ« mund tÃ« mÃ« japÃ« pÃ«rgjigjen e pyetjes â€œA ka intelektualÃ« ShqipÃ«ria?â€ â€œCilÃ«t janÃ« ata?â€. Mendimi im Ã«shtÃ« tejet pÃ«rgjithÃ«sues, unÃ« thjesht kam parÃ«, dÃ«gjuar dhe menduar si UNÃ‹.
....................................

Termi â€œintelektualâ€ prejvjen nga greqishtja e lashtÃ«, ku dhe Ã«shtÃ« pÃ«rdorur pÃ«r herÃ« tÃ« parÃ«. SÃ« pari do tÃ« nÃ«nkuptonte â€œmÃ«so shkrimâ€. MÃ« pas gjeti pÃ«rdorim nÃ« jetÃ«n e pÃ«rditshme duke u pÃ«rdorur kryesisht pÃ«r cilÃ«simin apo vlerÃ«simin e brezit mÃ« tÃ« vjetÃ«r tÃ« dijetarÃ«ve. NÃ« kuptim tÃ« drejtÃ« tÃ« tij, ky term do tÃ« thotÃ« â€œStudio shumÃ«â€ apo â€œmÃ«so njÃ« profesionâ€.

Pra, Intelektual Ã«shtÃ« quajtur individi qÃ« provon tÃ« pÃ«rdorÃ« dijet profesionale racionalisht gjatÃ« punÃ«s, studimit, arsyetimit si dhe nÃ« pÃ«rhapjen e ideve nÃ« dhe pÃ«r njÃ« shoqÃ«ri tÃ« caktuar. ArÃ«syeja kryesore e vlerÃ«simit tÃ« kÃ«tyre dijetarÃ«ve siâ€œintelektualÃ«â€, prej sÃ« lashti, vjen si pasojÃ« e veprimtarisÃ« sÃ« tyre nÃ« pÃ«rmirÃ«simin e sistemeve, pÃ«rmes tentativave pÃ«r pÃ«rthithjen e pÃ«rshtatjen e modeleve tÃ« ideologjive e praktikave huaja nÃ« zbatueshmÃ«ri efektive pÃ«r grupimet shoqÃ«rore prej tÃ« cilave edhe lindin e zhvillohen.

NÃ« kÃ«tÃ« kuptim, parÃ« nÃ« kÃ«ndvÃ«shtrimin e vlerave dhe antivlerave kontribuese â€œnÃ« tÃ« mirÃ« tÃ« zhvillimitâ€ tÃ« vendit dhe nÃ« kushtet e njÃ« mungese tÃ« theksuar idesh vendase apo prurjesh kam vÃ«nÃ« re se, klasifikimi i vetÃ«m i kÃ«saj shtrese trunore mund tÃ« jetÃ« vetÃ«m nÃ« tri grupe â€œkategoriâ€ ( sa turp te ndahet cilÃ«sisht njÃ« â€œtruâ€, nÃ« kategori) 1) mediopolitikÃ« (tÃ« promovuar) 2) virtual politikÃ«, 3) â€œintelektualÃ«t realÃ«â€.

TÃ« parÃ«t, janÃ« ata qÃ« moralisht po pÃ«rqasin fragmente tÃ« ideve tÃ« tyre anti-intelektualiste dhe amorale. Personalisht, (pa dashur tÃ« fyej askÃ«nd nÃ« pÃ«rkatÃ«sitÃ« shoqÃ«rore) nÃ« kÃ«tÃ« kategori klasifikoj tÃ« gjithÃ« ata elementÃ« â€œintelektualÃ«â€, qÃ« pÃ«r hir tÃ« trashÃ«gimisÃ« sÃ« â€œfatitâ€ tÃ« prejardhur familjar e klanor, pÃ«r hir tÃ« prejardhjes sÃ« njÃ«jtÃ« gjeografike, u stimuluan dhe evidentuan mediatikisht por edhe mÃ« tej. KÃ«ta elementÃ« â€œintelektualÃ«â€, qÃ« janÃ« jo pak tashmÃ« nÃ« rend numerik dhe ndikimesh, janÃ« ata qÃ« pÃ«r hir tÃ« pushtetit tÃ« tyre tÃ« â€œtrashÃ«guarâ€ ekonomik e social, ose pÃ«r hir tÃ« mos â€œshlyerjesâ€ sÃ« detyrimeve ndaj interesave klanore, ose pÃ«r hir tÃ« nostalgjive farefisnore, janÃ« grupimi mÃ« joprogresist i intelektualizmit nÃ« ShqipÃ«ri.

NÃ« kÃ«tÃ« grup, bÃ«het fjalÃ« pÃ«r mungesÃ« reale tÃ« mendimit apo veprimit racional profesional. KÃ«tu bÃ«het fjalÃ« pÃ«r njÃ« grup njerÃ«zish, tÃ« cilÃ«t pÃ«r hir tÃ« detyrimeve klanore, shpikin e pÃ«rhapin njÃ« tÃ«rÃ«si normash e principesh krejt kundrazi normave morale e civile tÃ« shoqÃ«risÃ«, norma â€œsnobeâ€, tÃ« cilat mbarsin e pjellin vetÃ«m mesjetarizÃ«m mendimi e veprimi; norma, ku shformohen virtute morale e profesionale, duke mbjellÃ« diktatorializÃ«m meskin. E gjithÃ« kjo ndodh e vÃ«nÃ« nÃ« lÃ«vizje me potencÃ«n e zotÃ«rimit tÃ« mjeteve mediatike vizive e tÃ« shkruara tÃ« shprehjes sÃ« idesÃ« pÃ«r zhvillim.

Ky grup elementÃ«sh, Ã«shtÃ« i prirur tÃ« pÃ«rkujdeset mjaft nÃ« â€œkopjiminâ€ bruto tÃ« sipÃ«rfaqeve tÃ« dukshme tÃ« elementÃ«ve tÃ« huaj (prej nga pÃ«rgjithÃ«sisht ne si komb importojmÃ« gjithshka). Kjo do tÃ« thotÃ« â€œparaqitje firmatoâ€ mediatike e vizive, madje deri nÃ« detaje gjestesh, artikulacione e deri nÃ« pÃ«rdorimin e fjalÃ«ve absolutisht tÃ« huaja vÃ«nd pa vÃ«nd pa pÃ«rfillur mjedisin ku hidhen. Kjo ndoshta Ã«shtÃ« e mirÃ«menduar, tÃ« hedhÃ«sh nÃ« â€œturmÃ«n e paarsimuarâ€ (sipas tyre etika e tÃ« emÃ«rtuarit tÃ« Populli) ide me fjalÃ« tÃ« importuara pakuptueshmÃ«risht, do tÃ« thotÃ« tÃ« titullohesh â€œi mÃ«nÃ§urâ€, â€œi diturâ€ dhe nÃ« fund â€œintelektualâ€, figura modele tÃ« sÃ« ardhmes sÃ« shoqÃ«risÃ« nÃ« zhvillim. MÃ«nyrÃ« e mirÃ« kjo pÃ«r tÃ« idiotizuar dhe injoruar njÃ« popull qÃ« pret dhe tÃ« lÃ« tÃ« qetÃ« â€œtyâ€ tÃ« mendosh e ta hedhÃ«sh nÃ« veprim.

Problemi mÃ« i madh pÃ«r ne, Ã«shtÃ« se kÃ«tyre elementÃ«ve mediopolitikÃ«, u kanÃ« dhÃ«nÃ« statusin e tÃ« qÃ«nit intelektual, mbi atÃ« qÃ« nÃ« tÃ« vÃ«rtetÃ« janÃ«, mbi atÃ« individ qÃ« pÃ«rpiqet tÃ« jetÃ« dhe mÃ« keq akoma, ata jo vetÃ«m qÃ« e kanÃ« pranuar, por me njÃ« ndjenjÃ« injorimi dhe nihilizmi â€œmondanâ€ ndaj â€œturmÃ«sâ€ provojnÃ« tÃ« krijojnÃ« modele â€œfallseâ€ tÃ« tÃ« menduarit joopozitar dhe tÃ« pÃ«rulur, duke imponuar superioritetin e mendimit te tyre. E kjo natyrisht qÃ« nuk Ã«shtÃ« asgjÃ« tjetÃ«r, veÃ§ makineri e prodhimit tÃ« shoqÃ«rive mono-ideologjike (Ruajna Zot).

JanÃ« tÃ« punÃ«suar nÃ« vendet mÃ« tÃ« mira tÃ« mundshme (shpÃ«rblehen kÃ«shtu pÃ«r vetmohimin e bÃ«rÃ«), kanÃ« tashmÃ« eksperienca pune e kualifikime tÃ« pafundme, kanÃ« krijuar standarte ekonomike pÃ«r tâ€™u patur zili dhe patjetÃ«r qÃ« janÃ« kthyer nÃ« modele â€œprofesionistÃ«shâ€. A keni dÃ«gjuar njÃ« â€œintelektualâ€ tÃ« kÃ«tij grupi, p.sh njÃ« agronom, apo njÃ« jurist, apo njÃ« ekonomist tÃ« japÃ« idenÃ« e tij/saj profesional analitike ku tÃ« kundÃ«rshtojÃ« atÃ« qÃ« nÃ« fakt Ã«shtÃ« jo nÃ« rrugÃ« normale zhvillimi? Po ndonjÃ« ide profesionale pÃ«r Ã§farÃ« duhet bÃ«rÃ« mÃ« mirÃ«? AsnjÃ«,... asnjÃ« dhe Ã«shtÃ« pÃ«r tÃ« ardhur keq. Ky element i stimuluar pÃ«r â€œshfaqje mediatike tÃ« mendimit intelektualâ€, debaton vetÃ«m pÃ«r ideologjizma politike sipas pÃ«rkatÃ«sive politike prej tÃ« cilave stimulohen ose edhe paguhen. Ne ende nuk kemi dÃ«gjuar njÃ« â€œintelektualâ€ qÃ« tâ€™i thotÃ« â€œTÃ« madhitâ€, â€œJo, kÃ«tu, nÃ« kÃ«tÃ« fushÃ« jam unÃ« â€œi madhiâ€, Jo, askÃ«nd deri mÃ« sot.
TÃ« gjithÃ« kÃ«ta lloj intelektualÃ«sh edhe pse profesionalisht mund tÃ« jenÃ« tÃ« aftÃ«, janÃ« pjesÃ« detyrimisht e njÃ« organizmi politik dhe mundÃ«sisht aktivistÃ« politikÃ« tÃ« njÃ«rÃ«s prej partive tÃ« â€œmÃ«dhaâ€. PÃ«r ta, njihet vetÃ«m kontributi politik, nuk ka pavarÃ«si tÃ« administrimit tÃ« mendimit gjenerues tÃ« shoqÃ«risÃ«, ka thjesht pÃ«rulje tÃ« njÃ«rÃ«s palÃ«, ndaj palÃ«s tjetÃ«r dhe kjo vetÃ«m mediatikisht. Ky polarizim politik, nÃ« forma nga mÃ« anormalet Ã«shtÃ« shtrirÃ« deri nÃ« nivelet e mÃ«simdhÃ«nies, ku shpesh herÃ« edhe mÃ«suesit i trajtojnÃ« fenomenet historike apo sociale dukshÃ«m sipas tifozllÃ«kut personal politik (pa numÃ«ruar kÃ«tu tekstet shkollore thjesht pÃ«r tregtim, pjesa pedagogjike- nÃ« treg...).
JanÃ« po kÃ«ta elementÃ« intelektualÃ«, qe krahas sipÃ«rfaqes sÃ« tyre moderne dhe tÃ« kohÃ«s, gjithÃ«sesi vijojnÃ« â€œbashkÃ«puniminâ€ e tyre me publikun vetÃ«m pÃ«rmes aktivitetesh tÃ« tipit tÃ« intervistave monologuese politike apo edhe nÃ« grup nÃ« mediat luksoze te Tv-ve pÃ«rkatÃ«se, apo tÃ« takimit me popullin nÃ« vigjilje fushatash elektopushtetare, ku flasin me gojÃ«n e tÃ« â€œmadhitâ€. Ky grup elementÃ«sh, tÃ« cilin dashje pa dashje, ne e lemÃ« tÃ« na pÃ«rfaqÃ«sojÃ«, e vlerÃ«sojmÃ« pÃ«r atÃ« Ã§â€™ka â€œbukurâ€ (janÃ« tÃ« gojÃ«s, flasin shpejt dhe jo qartÃ«sisht), na rekomandojnÃ« tÃ« shohim nÃ« qarkun politik specifik. Dhe janÃ« sÃ«rish po kÃ«ta, qÃ« nÃ« momentin e mosplotÃ«simit tÃ« tekave tÃ« tyre pushtetore, abuzojnÃ« forcÃ«risht nÃ« ndryshimin e mendimit tÃ« mÃ«parmÃ«, duke u hedhur nÃ« kundÃ«rsulm mbi taktikat e ndjekura duke harruar qÃ« aplikantÃ«t dhe bindÃ«sit ishin ata vetÃ«.
E keqja mÃ« e madhe e kÃ«tij grupi elementÃ«sh tÃ« prejardhur â€œtestamentalishtâ€ nÃ« shoqÃ«rinÃ« tonÃ« nÃ« formÃ«n e elitÃ«s sÃ« mendimit intelektual e civil, qÃ«ndron nÃ« â€œpjelljenâ€ e brezit tÃ« dytÃ« tÃ« kÃ«tij tipi. AtÃ« brez qÃ« unÃ« sipas klasifikimit tim e kam quajtur â€œIntelektualÃ« virtualÃ«â€.

â€œIntelektualÃ«t virtualÃ«â€ qÃ« kryesisht janÃ« pasardhÃ«s tÃ« tÃ« parÃ«ve, janÃ« njÃ« pjesÃ« e atij brezi, qÃ« nuk i mungon asgjÃ«. JanÃ« te â€œedukuarâ€, â€œte kultivuarâ€, te veshur â€œfirmatoâ€ dhe flasin padyshim nÃ« â€œshumÃ« gjuhÃ« tÃ« huajaâ€. NjÃ« pjesÃ« e kÃ«tij brezi, patjetÃ«r Ã«shtÃ« edhe pasardhÃ«si â€œelitarâ€, por, duke ditur mjaft mirÃ« definicionet e termave qÃ« e rendisin atÃ« nÃ« â€œelitÃ«n intelektualeâ€ (natyrisht veshur, mbathur, shkolluar ne Universitete private, njÃ« palÃ« syze tÃ« tipit...0 numÃ«r...) Ã«shtÃ« kthyer nÃ« njÃ« brez shfrytezues i tÃ« mirave tÃ« prejardhura. KanÃ« tÃ« drejtÃ«n e pÃ«rzgjedhjes sÃ« degÃ«s sÃ« studimeve (pavarÃ«sisht kapacitetit), uzurpimit tÃ« vendeve tÃ« punÃ«s (tÃ« lÃ«na trashgim nga klani familjar); pushtimit tÃ« bareve mÃ« tÃ« shtrenjta tÃ« ditÃ«s e tÃ« natÃ«s dhe pÃ«r mÃ« keq akoma, kjo pjesÃ« Ã«shtÃ« â€œbrezi i dytÃ« i elitÃ«s intelektualeâ€, qÃ« nuk ka asnjÃ« vizion mbi rrugÃ«daljen prej â€œkafshÃ«risÃ«â€ tÃ« cilÃ«n ata â€œpÃ«rjetojnÃ«â€, kjo Ã«shtÃ« pjesa mÃ« e shÃ«mtuar kÃ«saj. VetÃ«m shajnÃ«, shpalosin shpresat e humbura pÃ«r njohje vlerash tÃ« paqÃ«na dhe e gjejnÃ« rrugÃ« zgjidhjen nÃ« ikjen jashtÃ« shtetit, ku natyrisht do tÃ« investohen nga dikush tjetÃ«r dhe rastÃ«sisht apo jo, shumica e tyre shkollohen nÃ« shkencat politike. Do tÃ« parapÃ«lqeja tÃ« ishte rastÃ«si, dhe jo pÃ«rzgjedhje e zotÃ«rimit tÃ« profesionit mÃ« tÃ« thjeshtaplikueshÃ«m dhe fitim e pushtet prurÃ«s komod.

VÃ« re se, pavarÃ«sisht nga kulturat qÃ« kÃ«ta tÃ« rinj zotÃ«rojnÃ«, janÃ« â€œpinjollÃ«â€ trashÃ«gues tÃ« Ã§uditshÃ«m virtualÃ« mediatikÃ« (kÃ«tu nuk dua tÃ« pÃ«rfshij ata tÃ« rinj e tÃ« reja prej tÃ« cilÃ«ve njoh, familjet e tÃ« cilÃ«ve si edhe ata vetÃ« me sakrifica supreme shkollohen dhe edukohen ne EuropÃ« e mÃ« tej) tÃ« mediopolitikÃ«ve tÃ« promovuar dhe qÃ« pÃ«r mendimin tim pÃ«rbÃ«jnÃ« problem social dhe ideologjik. KÃ«ta janÃ« djem e vajza qÃ« ndoshta rastÃ«sisht apo edhe sipas llogarive (kryesisht sipas mÃ«nyrÃ«s sÃ« dytÃ«) janÃ« nÃ« proÃ§es edukimi apo edhe i kanÃ« pÃ«rfunduar studimet jashtÃ« shtetit, madje edhe nÃ« ato universitete tÃ« cilat pÃ«r shumicÃ«n e shqiptarÃ«ve janÃ« thjesht emra objektesh kinematografikÃ«. Padyshim, nÃ« vÃ«shtrim tÃ« parÃ« dua tÃ« shoh pozitivisht, po krijohet njÃ« ...klasÃ« e re politikanÃ«sh profesionistÃ«, por deri mÃ« tash pÃ«rvoja tyre vjen absolutisht e rÃ«ndomtÃ« dhe mjaft destruktive. NÃ« rastet mÃ« tÃ« shumta, shoh se pavarÃ«sisht epokÃ«s nÃ« tÃ« cilÃ«n profesionet janÃ« dhe duhen specializuar dhe ndarÃ« prej njÃ«ri tjetrit, ato aq mÃ« shumÃ« bÃ«hen njÃ«-politikÃ«.

NÃ« disa shkrime mediatike qÃ« kam lexuar sÃ« fundmi, nÃ« intervista e debate televizive ku kanÃ« marrÃ« pjesÃ« edhe tÃ« rinj tÃ« laureuar nÃ« universitete prestigjoze (natyrisht qÃ« pÃ«r ne shqiptarÃ«t, ndryshon cilÃ«sisht niveli i edukimit me pothuaj Ã§do universitet tÃ« botÃ«s), habitmÃ«risht kam gjetur njÃ« prepotencÃ« dhe agresivitet tÃ« hapur nÃ« shpalljen e mendimeve tÃ« tyre vetÃ«m ideologjike. Them kÃ«tÃ« pasi, prej njÃ« elementi tÃ« tillÃ«, unÃ« pres tÃ« gjej â€œIntelektualinâ€, qÃ« mbi tÃ« gjitha sjell dhe pÃ«rshtat pÃ«rvojÃ«n minimale tÃ« demokracive ku kanÃ« studiuar, apo tÃ« alternativave tÃ« zhvillimit. AsnjÃ« pÃ«rqasje e tillÃ« nÃ« shkrime apo debate, janÃ« thjesht viktima tÃ« reja tÃ« komunikimit dhe tÃ« ndikimeve virtuale tÃ« snobizmit tÃ« individÃ«ve â€œpolitikanÃ«â€, absolutisht tÃ« njÃ«anshme. Disa prej tyre, tÃ« sapo kthyer (gjest qÃ« vlen tÃ« vlerÃ«sohet, rikthimi. Por a do tÃ« ishin rikthyer nÃ« vendin e tyre nÃ« rastin e mospropozimit tÃ« njÃ« statusi politik ? Kjo vlen tÃ« mÃ«sohet) menjÃ«herÃ« apo pak kohÃ« pas pÃ«rfundimit tÃ« studimeve, pÃ«rqasin tifozllÃ«qet politike, dhe aspak eksperiencat kualitative tÃ« hasura gjatÃ« jetÃ«s nÃ« vendet e demokracive mÃ« tÃ« pÃ«rparuara. Ndodh tÃ« shpÃ«rhapet njÃ« debat fare pa realitet dhe krejt sipÃ«rfaqÃ«sor, i pabindshÃ«m madje tepÃ«r fanatik, bazuar nÃ« vlera dhe jovlera tÃ« paqÃ«na tÃ« â€œtÃ« madhitâ€ qe gjithesecili prej tyre ka idhull. PÃ«r fat tÃ« keq, ky trend politik, mjaft arkaik nÃ« parim Ã«shtÃ« i frikshÃ«m.
Them kÃ«tÃ« pasi kÃ«ta â€œvirtualÃ«â€ e pÃ«rthithin informacionin pÃ«rmes shqisave dhe pamja reale e perceptuar vetÃ«m pÃ«rmes tyre nuk Ã«shtÃ« varianti mÃ« i mirÃ« i pÃ«rfytyrimeve mbi realitetin. Imagjinata e tyre e krijuar pÃ«rmes teknologjive bashkÃ«kohere dhe pa kontakt tÃ« drejtpÃ«rdrejtÃ« me realen jep versionin e saj tÃ« realitetit. NÃ« kÃ«tÃ« rast fantazia sÃ« bashku me realitetet e dÃ«shiruara vepron nÃ« gjykimin e kÃ«tyre intelektualÃ«ve nÃ« variantin â€œkÃ«shtu mendoj se duhet tÃ« jetÃ«, ose duhet tÃ« ishteâ€, e shprehur kjo nÃ« gjuhÃ« prepotente, me mbivlerÃ«sim tÃ« mendimit personal dhe injorimit tÃ« pjesÃ«s tjetÃ«r â€œpublikutâ€ shqiptar duke mos lÃ«nÃ« atij shteg pÃ«r njÃ« gjykim tjetÃ«r.

Nuk e di pÃ«r Ã§â€™arÃ«sye marrin pÃ«rsipÃ«r tÃ« sjellin shkrimet e tyre â€œanalitikeâ€ tÃ« bazuara nÃ« dijet qÃ« marrin nÃ« vijim, mbi aktualitetin e zhvillimeve politike, sociale e morale nÃ« ShqipÃ«ri. JanÃ« shkrime dhe analiza, tÃ« cilat mua personalisht mÃ« fyejnÃ«, natyrisht mÃ« fyejnÃ«. KulturÃ«n individuale tÃ« secilit prej tyre do ta kisha pranuar me kÃ«naqÃ«sinÃ« e pÃ«rfitimit tÃ« njÃ« etike tÃ« re profesionale e tÃ« munguar nÃ« mjediset shqiptare, paÃ§ka se edhe kjo praktikisht nuk ndryshon asgjÃ« nÃ« historinÃ« e zhvillimit tÃ« kombit, politikÃ«n. NÃ« kÃ«tÃ« kuptim vÃ«rej se â€œkapjaâ€ e politikÃ«s iu Ã«shtÃ« kthyer nÃ« obsesion psikologjik duke bÃ«rÃ« qÃ« tÃ« harrojnÃ« gjithshka tjetÃ«r. HarrojnÃ« se njÃ« pjesÃ« e konsiderueshme intelektualÃ«sh, tÃ« cilÃ«t nuk kanÃ« mundur e as nuk do tÃ« mund tÃ« shprehin mendimin e tyre pÃ«r 70 e ca vjet (flas kÃ«tu edhe pÃ«r ata qÃ« u dergjÃ«n burgjeve, pÃ«r ata pa varre dhe pÃ«r tÃ« tjerÃ« qÃ« rrojnÃ«). Madje, pÃ«r mÃ« tepÃ«r e mÃ« rÃ«ndÃ« glorifikimi i individÃ«ve tÃ« veÃ§antÃ«, elitarÃ«ve partiakÃ«, mund tÃ« sjellÃ« indinjata me pasoja sociale e politike, kjo pasi nÃ« shumÃ« organizime tÃ« tilla gjÃ«nden figura apo individÃ«, tÃ« cilÃ«t kanÃ« ndihmuar aktivisht nÃ« â€œluftÃ«n e klasaveâ€ pÃ«r 50 vjet, e sot...janÃ« â€œelitarÃ« demokrato politikÃ«â€.

Ndoshta kÃ«tÃ« pjesÃ« tÃ« realitetit, shumica e shkruesve te impresioneve dhe analizave virtuale nuk e njohin dhe nuk kanÃ« pse...

E vÃ«rteta e paraqitur prej â€œVirtualÃ«veâ€ nÃ«pÃ«rmjet pÃ«rdorimit tÃ« gjuhÃ«s akademike apo profesionale nÃ« trajtimin e dijeve dhe informacioneve tÃ« mundshme, tÃ« paplota ose tÃ« pasigurta mbi realitetin, Ã§on nÃ« kaotizÃ«m mendimi dhe gjykimi nÃ« pjesÃ«n mÃ« tÃ« madhe te publikut. Kjo pasi kÃ«to lloj shkrimesh apo debatesh transmetojnÃ« mÃ« shumÃ« bindje apo pÃ«rvoja individuale dhe i largohen shumÃ« pritshmÃ«risÃ« sÃ« trajtimit nÃ« forma tÃ« kuptueshme, profesionale e shkencore tÃ« trajtimit tÃ« problemit, parÃ« nÃ« kÃ«ndvÃ«shtrimin intelektual. PÃ«r pjesÃ«n tjetÃ«r tÃ« publikut, me nivele mesatare apo tÃ« ulÃ«ta edukimi, sot dhe nuk dihet edhe pÃ«r sa kohÃ« do tÃ« ekzistojÃ« ideja se, â€œky vjen nga jashtÃ« shtetit dhe i di mÃ« mirÃ« kÃ«to punÃ«â€, ky lloj trajtimi rrezikon nÃ« krijimin e bazave artificiale tÃ« elektoratit apo militantizmit (kjo ka ndodhur).

PritshmÃ«ria prej kÃ«tyre elementÃ«ve Ã«shtÃ« veprimi nÃ« evidentimin e problemeve tÃ« Ã§do pjesÃ« pÃ«rbÃ«rÃ«se tÃ« shoqÃ«risÃ« shqiptare, tÃ« propozojÃ« zgjidhje bashkÃ«kohore, tÃ« jetÃ« oponenti dhe kundÃ«rshtari mÃ« i dukshÃ«m por edhe partneri mÃ« i afÃ«rt e konstruktiv me politikÃ«n dhe shtetin pÃ«r gjenerimin dhe vÃ«nien nÃ« lÃ«vizje tÃ« zhvillimit. NÃ« asnjÃ« rast, as tÃ« debateve mediatike dhe as tÃ« shkrimeve e analizave nuk kam vÃ«nÃ« re distancimin e kÃ«tyre intelektualÃ«ve nga â€œmitiâ€ i ngjizur nÃ« â€œtÃ« madhinâ€ e organizmÃ«s politike pÃ«r tÃ« cilÃ«n tifozon secili prej tyre. Analizat e bÃ«ra prej â€œvirtualÃ«veâ€ janÃ« detyrimisht tÃ« njÃ« - -anshme dhe pothuaj tÃ« gabuara kur trajtohen nÃ« variantin â€œhumbÃ«si i pushtetit ka tÃ« drejtÃ« e Ã«shtÃ« i drejti dhe anasjelltasâ€, janÃ« thjeshtÃ« tÃ« fragmentizuara nÃ« kahen e â€œMititâ€, i cili nÃ« vetvete pÃ«rmban elemente tÃ« vÃ«rtetÃ«sisÃ« dhe jo vÃ«rtetÃ«sinÃ« nÃ« tÃ«rÃ«si si dhe elemente reale apo tÃ« vÃ«rteta njohurish. Ky â€œmitâ€ me kÃ«to tipare duke u mbartur thjesht virtuaisht nÃ« psikologjinÃ« e kÃ«tyre â€œanalistÃ«veâ€ rrezikon papÃ«rshkueshmÃ«ri tÃ« moralit civil e qytetar prej tÃ« cilit Ã«shtÃ« ngjizur dhe tÃ« cilit i pÃ«rket ky â€œmitâ€. NÃ« kÃ«tÃ« kuptim, duke u parÃ« tÃ« vÃ«rtetat prej sÃ« largu, kÃ«to analiza transmetojnÃ« vetÃ«m â€œfyerjeâ€ pÃ«r njÃ« pjesÃ« tÃ« kombit e nÃ« lÃ«vdata mbi parimet e paqÃ«na tÃ« pjesÃ«s tjetÃ«r. Le tÃ« kujtojmÃ« se nÃ« asnjÃ« periudhÃ« historike individÃ«t e mitizuar nuk kanÃ« kontrubuar pozitivisht nÃ« institucionalizimin e demokracive pÃ«r tÃ« mos thÃ«nÃ« se kanÃ« krijuar pengesa tÃ« zhvillimit tÃ« saj dhe instalim tÃ« diktaturave.

NjÃ« fenomen tjetÃ«r qÃ« ndodh me kÃ«ta elementÃ« virtualÃ« tÃ« shtrsÃ«s sÃ« pritshme elitare intelektuale Ã«shtÃ« mllefi ( jo pa shkak) qÃ« bartin me vete pÃ«r shoqÃ«rinÃ« shqiptare, kur e lÃ«nÃ« pas atÃ«. NÃ« momentin qÃ« ky zemÃ«rim apo mllef vihet pÃ«rballÃ« njÃ« bote krejt tjetÃ«r (qÃ« padyshim bart dhe konservon inatet e mllefet e saj cilÃ«sisht tÃ« ndryshme) ndryshon formÃ« dhe shpesh kthehet nÃ« agresivitet. Ky agresivitet i kultivuar e i pÃ«rpunuar, i shformuar nÃ« zemÃ«ratÃ« ndikon mjaft nÃ« gjykimin e e vÃ«rtetÃ«sisÃ« sÃ« realitetit pÃ«rmes informacionit virtual. KÃ«shtu, kÃ«to analiza rrezikojnÃ« tÃ« bartin dhe tÃ« ndikojnÃ« nÃ« thellimin e urrejtjes sÃ« njÃ« grupi ndaj njÃ« tjetri shoqÃ«ror, qÃ« do tÃ« thotÃ« lindjen e njÃ« forme tÃ« re tÃ« luftÃ«s sÃ« klasave. Kjo Ã«shtÃ« e pafalshme kur gjÃ«ndet e anashkaluar nÃ« moralin e analizave tÃ« kÃ«tyre elementÃ«ve, fundi i fundit produkt i kÃ«saj shoqÃ«rie ku tÃ« pafajshmit realÃ« do tÃ« mund tÃ« kthehen tÃ« gjithÃ« kundÃ«r njÃ«ri tjetrit.

Intelektuali nuk i lejon vetes tÃ« manipulohet nga realiteti politik i njÃ« vendi, por edhe as tÃ« mos pÃ«rdoret prej politikÃ«s apo klaneve ideologjike e politike nÃ« interes tÃ« njÃ« â€œUniâ€ pseudointelektual.

Shkrimet eâ€virtualeveâ€, pasqyrojnÃ« edhe njÃ« lloj ankthi apo pasigurie nÃ« tÃ« ardhmen, pavarÃ«sisht pÃ«rpjekjes sÃ« pÃ«rdorimit tÃ« njÃ« gjuhe akademike dhe tÃ« ftohtÃ« gjatÃ« analizÃ«s sÃ« problemit. Kjo Ã«shtÃ« e natyrshme pÃ«r vetÃ« faktin se virtualÃ«t janÃ« tÃ« pasigurt dhe nuk mund te paraqesin alternativa konkrete pÃ«r zgjidhjen e problemit qÃ« analizojnÃ«. NjÃ« arÃ«sye tjetÃ«r e paraqitjes lexueshÃ«m kÃ«tÃ« lloj pasigurie Ã«shtÃ« edhe tÃ« qÃ«nÃ«t jo nÃ« shoqÃ«rinÃ« sÃ« cilÃ«s i pÃ«rket, e cila do ta pÃ«rballÃ« nÃ« pafundÃ«si zgjidhjesh e zgjedhjesh pÃ«r tÃ« ardhmen. Kjo pasiguri transmetohet edhe nÃ« lexues tÃ« ndryshÃ«m, duke krijuar kÃ«shtu njÃ« pasiguri kolektive, pa shkak konkret (kur nÃ« fakt lexuesit janÃ« realisht tÃ« lÃ«kundur nÃ«pasigurinÃ« e sigurisÃ« tÃ« sÃ« ardhmes sÃ« tyre, pasi e pÃ«rjetojnÃ« atÃ« realisht).

...edhe gjuha, gjuha shqipe, Ã«shtÃ« ajo qÃ« mungon nÃ« kÃ«to shkrime apo diskutime. PÃ«rveÃ§ mungesÃ«s sÃ« shqipÃ«rimit tÃ« mendimit, pra mungesÃ«s sÃ« aftÃ«sisÃ« pÃ«r ta pÃ«rcjellÃ« problemin me gjuhÃ«n e moralit, kapacitetit dhe kulturÃ«s shqiptare, nÃ« kÃ«ta elementÃ« vihet re pÃ«rdorimi i termave â€œprofesionaleâ€ (sipas tyre dhe njÃ« pjese tÃ« mirÃ« â€œintelektualÃ«shâ€) nÃ« gjuhÃ« tÃ« huaj. AsnjÃ« pÃ«rpjekje pÃ«r shqipÃ«rim ose tÃ« paktÃ«n pÃ«kthim tÃ« termit. Nuk besoj tÃ« ketÃ« ndonjÃ« term tÃ« pamundur pÃ«r tâ€™u pÃ«rshtatur nga njÃ« gjuhÃ« nÃ« tjetrÃ«n. Ky element, mjaft i diskutuar sot, Ã«shtÃ« mjaft i theksuar nÃ« tÃ« shkolluarit â€œvirtualÃ«â€ dhe shpresoj tÃ« jetÃ« e paqÃ«llimshme, pasi kjo dukuri jo vetÃ«m nuk e sjell gjuhÃ«n dhe kulturÃ«n nÃ« nivele bashkÃ«kohore, por rrezikon zbehjen e saj dhe mÃ« pas ruajna Zot tÃ« mos njohim gjuhÃ«n tonÃ«.

Dhe pothuaj mÃ« e frikshmja qÃ« gjej tÃ« transmetuar nÃ« shkrime tÃ« elementÃ«ve tÃ« tillÃ«, Ã«shtÃ« mungesa e theksuar e at/mÃ«mÃ«dhe dashjes, duke filluar qÃ« prej njÃ«anshmÃ«risÃ« ideologjike dhe politike tÃ« trajtimit tÃ« idesÃ« e cila, Ã§on edhe nÃ« injorimin e â€œpjesÃ«s â€œ qÃ« nuk i pÃ«rqaset ideologjisÃ« personale politike. Tipar ky absolutisht i panevojshÃ«m dhe me â€œrrezikshmÃ«riâ€ tÃ« konsiderueshme pÃ«r njÃ« komb e aq mÃ« tepÃ«r pÃ«r ShqipÃ«rinÃ« tonÃ« me njÃ« proÃ§es tranzicioni gati shekullor.

Duke kÃ«rkuar ndjesÃ«, sinqerisht kÃ«ta elementÃ« mÃ« ngjajnÃ« me ata â€œmisionarÃ«tâ€ e sekteve apo llojeve tÃ« ndryshme tÃ« besimeve â€œmoderneâ€ fetare, qÃ« dalin rrugÃ«ve e derÃ« mÃ« derÃ«, bezdisshÃ«m pÃ«r tÃ« na recituar papagallisht se Ã§â€™thonÃ« pÃ«r jetÃ«n e pasvdekjes tÃ« ashtuquajturat bibla apo ungjij tÃ« varianteve tÃ« Ã§uditshme.
Duke kujtuar se Zhan Pol Sartri thotÃ«: "E keqja" Ã«shtÃ« produkt i aftÃ«sisÃ« sÃ« njerÃ«zve pÃ«r tÃ« bÃ«rÃ« abstrakte atÃ« qÃ« Ã«shtÃ« konkreteâ€ dhe personalisht kam bindjen se, ndÃ«rsa intelektualet mediopolitikÃ« janÃ« fiksuar pas ruajtjes sÃ« pozicionit pÃ«r brezat e ardhshÃ«m dhe qÃ« zotÃ«rojnÃ« â€œ tregun e mendimit nÃ« sasiâ€, pasardhÃ«sit e tyre, â€œvirtualÃ«tâ€ janÃ« elementi mÃ« i dÃ«mshÃ«m i nÃ« mendimin civil e intelektual. TÃ« mos harrojmÃ« se nÃ« ShqipÃ«ri, edhe pse shumica Ã«shtÃ« e bindur nÃ« shtresÃ«n false tÃ« â€œintelektualeveâ€, ende ka shpresa se kjo shtresÃ« dikur do tÃ« rilindÃ« apo mÃ« e keqja shpresohet nÃ« ndÃ«rgjegjÃ«simin e kÃ«saj false shtresÃ« qÃ« ekziston.

SÃ« fundi, jo pa keqardhje pak pÃ«r â€œintelektualin realâ€, i cili Ã«shtÃ« vÃ«rtetÃ«sisht transmetues i kulturÃ«s sÃ« tij personale e profesionale tÃ« rezistueshme cilÃ«sisht pÃ«rballÃ« sasisÃ« sÃ« ideve dhe eksperiancave nÃ« treg. KÃ«ta elementÃ« janÃ« trashÃ«gimtarÃ«t e njÃ« rrace mendimtarÃ«sh e veprimtarÃ«sh, intelektualÃ«sh, vepra e tÃ« cilÃ«ve vlen edhe sot, por sa vjen e bÃ«het mÃ« e papÃ«rmendur dhe mÃ« e pavlerÃ«suar prej shtresave tÃ« reja tÃ« â€œintelektualizmÃ«s elitareâ€; pasardhÃ«s tÃ« KonicÃ«s, Nolit, FishtÃ«s, At Zef PÃ«llumbit, A. PipÃ«s etj, etj; trashÃ«gimtarÃ« tÃ« kulturÃ«s dhe mendimit kombÃ«tar krijuar dhe ndÃ«rtuar dhe ruajtur me sakrifica sublime. KÃ«ta elementÃ« janÃ« intelektualÃ«t nÃ« kuptimin klasik tÃ« kÃ«tij termi, kritikÃ« tÃ« sistemeve (pÃ«r mbi 70 vite nÃ« ShqipÃ«ri nuk Ã«shtÃ« se Ã«shtÃ« eleminuar ky element pamvarÃ«sisht 50 viteve tÃ« shkuara tentativa Ã§â€™njerÃ«zore, por edhe sot pÃ«rmes njÃ« persekucioni invalid) politik, ekonomik dhe shoqÃ«ror duke ruajtur dhe pÃ«rfaqÃ«suar kÃ«shtu tÃ« gjitha normat morale e sociale tÃ« shoqÃ«risÃ« sonÃ«.
â€œIntelektualÃ«tâ€ mbajnÃ« lidhje â€œorganikeâ€ me shoqÃ«rinÃ« prej ku marrin ide dhe natyrisht, japin vÃ«rtetÃ«sisht alternativa racionale e profesionale. NdÃ«rkohÃ« kjo lloj lidhje jashtÃ« â€œshtratitâ€ (parÃ« si jonormale, nga intelektualÃ«t e promovuar ashtu edhe ata virtualÃ«) i lejon ata tÃ« krijojnÃ« ide dhe teori politike e sociale tÃ« cilat mundohen tâ€™i vÃ«nÃ« nÃ« lÃ«vizje pÃ«r zhvillimin e shoqÃ«risÃ« shqiptare kushtÃ«zuar nga â€œelitatâ€ (pamundÃ«si reale).
KÃ«ta njerÃ«z, janÃ« tÃ« prirur tÃ« pÃ«rdorin â€œtÃ« vÃ«rtetÃ«nâ€ dhe njohuritÃ« e tyre brenda sistemit politik e ideologjik si elementi kritik dhe bashkÃ«veprues me tÃ«. GjejnÃ« drejtÃ«sinÃ« efikase pÃ«r zhdukjen e padrejtÃ«sisÃ«, tregojnÃ« tÃ« vÃ«rtetÃ«n atje ku gÃ«njeshtra Ã«shtÃ« â€œeprorâ€, merr guximin dhe kundÃ«rshton pa marrÃ« parasysh pasojat, aty ku i kÃ«rkohet tÃ« shkelÃ« mbi identitetin e tij dhe kulturÃ«s specifike qÃ« mbart duke sjellÃ« shpresÃ« nÃ« kÃ«tÃ« sistem â€œpesimistndjellÃ«sâ€. Natyrisht pÃ«rkundÃ«r â€œrebelimit tÃ« tijâ€, pasojat janÃ« po ashtu reale, mbyllja e dyerve tÃ« hapÃ«sirave pÃ«r tÃ« dhe realitetin qÃ« ai bart.
ElementÃ« kÃ«mbÃ«ngulÃ«s tÃ« kÃ«saj shtrese, tentojnÃ« tÃ« transmetojnÃ« punÃ«n dhe idetÃ« e tyre pÃ«rmes ndÃ«rhyrjeve tek tÃ« tretÃ«, sipas variantit â€œtelefoni i prishurâ€ (nÃ«se ju kujtohet si lojÃ« fÃ«mijÃ«rie). NÃ« kÃ«tÃ« rast ideja dhe veprimi, ose zhduket kushedi nÃ« Ã§â€™sirtar, ose publikohet e transformuar, ose autori Ã§uditÃ«risht â€œndÃ«rron identitetâ€...
FatkeqÃ«sisht kÃ«ta elementÃ« kanÃ« tÃ« bÃ«jnÃ« me njÃ« sistem shoqÃ«ror e politik tÃ« mohimit tÃ« vlerave dhe inspiruese e antivlerave.
â€œIntelektuali realâ€, i cili pÃ«r hir tÃ« ekzistencÃ«s sÃ« tij njerÃ«zore Ã«shtÃ« i detyruar tÃ« heshtÃ« e tÃ« mos veprojÃ« ashtu si kÃ«rkon ndÃ«rgjegja e tij. Ã‹shtÃ« kjo shtresÃ« intelektualÃ«sh qÃ« nÃ« tÃ« vÃ«rtetÃ« vÃ« nÃ« lÃ«vizje me aq sa mundet motorrÃ«t e shtetit duke u ndrydhur dhe dekompozuar brÃ«nda ideve dhe aftÃ«sive, brÃ«nda vlerave reale tÃ« mohuara dhe tÃ« pa vlerÃ«suara. Ã‹shtÃ« ky intelektual, qÃ« pÃ«r hir tÃ« â€œkulturÃ«sâ€ u hap vendin â€œvirtualÃ«veâ€, tÃ« cilÃ«t nuk kanÃ« asgjÃ« tjetÃ«r mÃ« shumÃ« se kÃ«ta pÃ«rveÃ§ letrave, Ã§ertifikatave qÃ« vÃ«rtetojnÃ« thjesht pÃ«rfundimin e studimeve, me shpresÃ«n e gjetjes sÃ« njÃ« mbÃ«shtetjeje tÃ« duhur.
JanÃ« kÃ«ta intelektualÃ« tÃ« cilÃ«t rrezikojnÃ« â€œzhdukjenâ€ qÃ« pavarÃ«sisht investimit nÃ« formimin e tyre profesional, falÃ« mungesÃ«s sÃ« lidhjes me pushtetin politik dhe ekonomik, nuk mund tÃ« kenÃ« njÃ« â€œdiplomÃ«â€. BiografitÃ« e tyre profesionale, ndÃ«rrojnÃ« Ã§do katÃ«r vjet, nÃ« Ã§do ndÃ«rrim â€œeprorÃ«shâ€ edhe pse kÃ«ta elementÃ« nÃ«n ndikimin e dhunshÃ«m amoral tÃ« pÃ«rkatÃ«sive politike tÃ« eprorÃ«ve, pÃ«rpiqen tÃ« shohin drejt.
JanÃ« kÃ«ta qÃ« pÃ«r hir tÃ« mospajtimit apo pÃ«r hir tÃ« normave morale e shoqÃ«rore, pÃ«r hir tÃ« respektit qÃ« kanÃ« ndaj shoqÃ«risÃ« dhe zhvillimit tÃ« saj, pÃ«r hir tÃ« kÃ«rkesÃ«s pÃ«r mÃ« tÃ« mirÃ«n e gjithÃ« shoqÃ«risÃ« shqiptare prej sÃ« cilÃ«s Ã«shtÃ« i ndÃ«rvarur, nuk mund tÃ« ndÃ«rrojnÃ« â€œprofesioninâ€ specifik me politikÃ«n apo ideologjinÃ« dhe aq mÃ« tepÃ«r tÃ« molepsen me pazare tÃ« variantit politik.
Ky Intelektual, Ã«shtÃ« ndÃ«rgjegja jonÃ« kombÃ«tare, Ã«shtÃ« ajo ndÃ«rgjegje qÃ« i jep nderin dhe moralin shoqÃ«risÃ« sonÃ«. JanÃ« kÃ«ta, qÃ« duhet tÃ« udheheqin drejt progresit popullin e kombin dhe janÃ« po kÃ«ta qÃ« na pÃ«rfaqÃ«sojnÃ« nderin e nÃ«pÃ«rkÃ«mbur kombÃ«tar nÃ« botÃ«. NjÃ«kohÃ«sisht Ã«shtÃ« niveli mÃ« i nderuar dhe mÃ« i rrespektuar, pÃ«r tÃ« cilin asnjÃ« institucion shtetÃ«ror e mediatik nuk paraqet apo trumbeton vlerÃ«sim dhe ku as rastÃ«sia nuk e sjell promovimin e ndonjÃ«rit prej tyre. Dhe... nÃ«se ndodh, qÃ« ndonjÃ« media tÃ« gabojÃ« e tÃ« promovojÃ« ndonjÃ« tÃ« tillÃ«, ai me tÃ« gjitha mÃ«nyrat do tÃ« tentohet tÃ« pÃ«rthithet nga grupet politike, ose do tÃ« sfumohet deri nÃ« padukshmÃ«ri...QÃ«llimisht i injoruar, i harruar dhe i pÃ«rdorur (nuk mÃ« pÃ«lqen ta besoj).
â€œKu janÃ« IntelektualÃ«t RealÃ«? PÃ«rse nuk ndihen?â€
TÃ« nderuar bashkÃ«kombas, e kryesisht ju pseudointeligjenca kombÃ«tare dhe politikanÃ«, kanÃ« ikur, janÃ« trembur. Nuk Ã«shtÃ« vetÃ«m gjÃ«ndja e tyre ekonomike apo shpÃ«rblimi material ajo qÃ« i bÃ«n tÃ« padukshÃ«m, tÃ« ikshÃ«m. Ata ndihen tÃ« pÃ«rbuzur direkt prej politikave tÃ« shtetit shqiptar. IntelektualÃ«t janÃ« tÃ« ndjeshÃ«m pÃ«r cdo gjÃ« qÃ« ndodh nÃ« shoqÃ«rine tonÃ«. Ata janÃ« tÃ« ndjeshÃ«m ndaj qeverisjeve, janÃ« tÃ« ndjeshÃ«m ndaj qeverisÃ«sve, janÃ« tÃ« ndjeshÃ«m ndaj Ã§Ã«shtjes kombÃ«tare, janÃ« tÃ« ndjeshÃ«m ndaj harresÃ«s sÃ« kulturÃ«s dhe mendimit historik dhe pÃ«rpjekjes sÃ« tyre pÃ«r zhvillim. JanÃ« tÃ« ndÃ«rgjegjshÃ«m nÃ« pÃ«rbuzjen dhe harresÃ«n e qÃ«llimshme ndaj dhe ndjehen tÃ« revoltuar.
JanÃ« po kÃ«ta qÃ« rifillojnÃ« karierÃ«n e tyre profesionale nga fillimi pavarÃ«sisht problemeve te emigracionit. JanÃ« kÃ«ta intelektualÃ« qÃ« vuajnÃ« mÃ« shumÃ« se askush mÃ«rgimin pasi mbi tÃ« gjitha u rÃ«ndon barra e tÃ« qÃ«nit askushi nÃ« dhe tÃ« huaj dhe e harresÃ«s nÃ« vend tÃ« tyre. Ã‹shtÃ« e tragjike tÃ« ikÃ«sh prej karierrÃ«s profesionale tÃ« ndÃ«rtuar me mund dhe ta nisÃ«sh gjithcka nga fillimi apo tÃ« humbasÃ«sh gjithÃ§ka nÃ« njÃ« vend tÃ« huaj.
IntelektualÃ«t realÃ«, e lÃ«nÃ« tÃ« fundit anijen e tyre tÃ« dÃ«mtuar, Atdheun, si komandanti anijen, me shpresÃ«n se gjithÃ«shka do tÃ« ndryshojÃ«. E, kur ata ikin fizikisht e psikologjikisht, atÃ«herÃ« do tÃ« thotÃ« se nuk ka mÃ« shpresÃ«. ...dhe tÃ« vdesÃ« shpresa pÃ«r vendin tonÃ« do tÃ« thotÃ« tÃ« mos kesh mÃ« dÃ«shirÃ« dhe arsye pÃ«r tÃ« punuar me pasojÃ«, kriza morale, politike dhe ekonomike, komb pa kokÃ«, pa kombÃ«si dhe pa ndÃ«rgjegje.
Kam mendimin se kjo Ã«shtÃ« arÃ«syeja e krizave sociale e politike nÃ« vendin tonÃ«, mungesa e njÃ« â€œtruriâ€ mirÃ«filli intelektual nÃ« veprim, arÃ«syeja e virtualitetit tÃ« zhvillimit tÃ« vendit tonÃ«, gjithnjÃ« gjysmak...
ParÃ« kÃ«shtu, mendoj se njÃ« pjesÃ« e jona (pjesa e lejuar dhe trumbetuar tashmÃ«) abuzon me lirinÃ«, duke harruar se ajo ka pÃ«r themel tÃ« vÃ«rtetÃ«n. E nÃ« kÃ«to kushte, kur prej grupimeve politike realisht â€œbashkÃ«fajtorÃ« dhe bashkÃ«vuajtÃ«sâ€ nÃ« cilÃ«sinÃ« e proceseve zgjedhore, rrezikohet mohimi i institucionit shtetÃ«ror e kombÃ«tar, shoqÃ«ria civile dhe kryesisht mediet e (pa?!) varura televizive dhe ato tÃ« shkruara duhet tÃ« nisin krijimin e njÃ« â€œimazhi tÃ« ri tÃ« mendimit gjithÃ«pÃ«rfshirÃ«sâ€. Duke qÃ«nÃ« se mediat janÃ« kontakte qÃ« prekin drejtpÃ«rsÃ«drejti ndÃ«rgjegjen qytetare, vlen tÃ« kundÃ«r reagojnÃ« me veprim tÃ« kundÃ«rt me ato tÃ« deri tanishmet (nÃ«se ka edhe atje elementÃ« dashamirÃ«s pÃ«r mÃ« tÃ« mirÃ«n shqiptare dhe tÃ« ShqipÃ«risÃ«). Fundja le tÃ« zÃ«vendÃ«sojnÃ« promovimin e lakuriqÃ«sive seksi nÃ«pÃ«r ekrane si e vetmja dukuri e pa nevojshme nÃ« shkatÃ«rrimin e njÃ« kulture kombÃ«tare apo nÃ« kultivimin e kulturave tÃ« reja. Do tÃ« kenÃ« mÃ« shumÃ« â€œfitimeâ€ financiare mediet madje do tÃ« rifitojnÃ« moralin pÃ«r tÃ« cilin u formuan.
Postulati â€œFeja e Shqiptarit asht Shqiptariaâ€, qÃ« rÃ«ndom pÃ«rdoret nga â€œtÃ« medhenjtÃ« intelektualÃ«â€ vetÃ«m si postulat mediatik, mendoj se duhet tÃ« kthehet nÃ« moton e lÃ«vizjes sÃ« mendimit dhe veprimit nÃ« gjetjen e mÃ« tÃ« mirit element shqiptar, pÃ«r mÃ« tÃ« mirÃ«n tonÃ« tÃ« pÃ«rgjithÃ«shme, sa nuk Ã«shtÃ« tepÃ«r vonÃ«. Raporti i zhdrejtÃ« i publikimit dhe perceptimit tÃ« sÃ« vÃ«rtetÃ«s virtualisht si dhe publikimi jo real i qoftÃ« edhe njÃ« tÃ« vÃ«rtete pÃ«rcjell mohimin e pjesÃ«s mÃ« tÃ« madhe tÃ« realitetit tÃ« shoqÃ«risÃ« shqiptare, tÃ« cilit pafundÃ«sisht i anashkalohet e drejta e fjalÃ«s dhe e ballafaqimit tÃ« mendimit. NÃ« kÃ«tÃ« kÃ«nd vÃ«shtrimi mendoj se duhet riparÃ« deri ku shkon koncepti i LIRISÃ‹ sÃ« jetÃ«s, mendimit, shprehjes dhe veprimit demokratik. PÃ«r kÃ«tÃ«, sipas mendimit tim pÃ«rgjegjÃ«sia e Ã§ngurtÃ«simit i pÃ«rket kryesisht medies sÃ« shkruar e cila duhet tÃ« shohÃ« me sy mÃ« kritik publikimin e shkrimeve, pasi Ã§do gjÃ« e shkruar mbetet; e duke mbetur e shkruar pa kundÃ«rshti profesionale, morale dhe qytetare, mbetet e zezÃ« mbi tÃ« bardhÃ«, duke hyrÃ« kÃ«shtu nÃ« ndonjÃ« portÃ« historie kombÃ«tare. ... e tÃ« mundohemi qÃ« nÃ« historinÃ« tonÃ« tÃ« themi atÃ« qÃ« Ã«shtÃ« pÃ«r tÃ« thÃ«nÃ«, tÃ« vÃ«rtetÃ«n, tÃ« mirÃ«n.
NÃ« rast tÃ« kundÃ«rt, askush, askush nuk ka arÃ«sye tÃ« kÃ«rkojÃ« fyeshÃ«m dhe injorueshÃ«m â€œintelektualin realâ€, pÃ«r tÃ« askush nuk pati interes...nuk ju desh asnjÃ« Shqiptari...dhe le tÃ« jetojmÃ« virtualisht si komb vegjetativ dhe thjesht ekzistencial, pÃ«r tÃ« cilin do tÃ« thuhet: â€œNa ishte njÃ« herÃ« njÃ« vend. Me shumÃ« male...qÃ« u popullua...populli mendoi shumÃ«...vdiq pÃ«r mendimin...NjÃ« vend ku mendimit sot nuk i gjendet as varri e as ndonjÃ« eshtÃ«r....Na ishte njÃ« herÃ« njÃ« ShqipÃ«ri dhe ca ShqiptarÃ«...â€

Xheni Hali (Tanini)

by **I-AMESHUAR** » 05 Nov 2009, 13:30

NÃ« kÃ«tÃ« grup, bÃ«het fjalÃ« pÃ«r mungesÃ« reale tÃ« mendimit apo veprimit racional profesional. KÃ«tu bÃ«het fjalÃ« pÃ«r njÃ« grup njerÃ«zish, tÃ« cilÃ«t pÃ«r hir tÃ« detyrimeve klanore, shpikin e pÃ«rhapin njÃ« tÃ«rÃ«si normash e principesh krejt kundrazi normave morale e civile tÃ« shoqÃ«risÃ«, norma â€œsnobeâ€, tÃ« cilat mbarsin e pjellin vetÃ«m mesjetarizÃ«m mendimi e veprimi; norma, ku shformohen virtute morale e profesionale, duke mbjellÃ« diktatorializÃ«m meskin. E gjithÃ« kjo ndodh e vÃ«nÃ« nÃ« lÃ«vizje me potencÃ«n e zotÃ«rimit tÃ« mjeteve mediatike vizive e tÃ« shkruara tÃ« shprehjes sÃ« idesÃ« pÃ«r zhvillim.

Kjo ketu me pelqej jashte mase
Komplimentat e mi Xheni, ke prek ne zemer klasen me te "korruptuar" drejtuese te shoqerise shqiptare

Me respekt I-AMESHUAR

by **Laert** » 06 Nov 2009, 19:20

Xheni!

Po me behet shume qejfi qe na ke sjelle nje shkrim ne sitin tone te vecante per nga permbajtje. Po vej re me vemendje nje teme teper te nderlikuar ne fushen teorike dhe dua t'ju cmoj qysh ne fillim per kurajon dhe mendjemprehtesine tuej.
Te ulem une dhe te baj nje polemike me autoren rreth idese se shkrimit e kam te veshtire te bashkebisedoj me autoren per shkakun e vetem se me mungojne njohuri te tjera qe i lypset medoemos shkrimit. Une do e quaja ket shkrim nje leksion sepse esht teresisht teorik.

Megjithate nuk po terhiqem se edhe nese gaboj Xheni do te jete bujare me mua dhe nuk do te fyhet sepse nuk jam i kesaj lemije. Mbi te gjitha nuk jam intelektual i asnjeres nga tre grupimet qe ju shume me mencuri e keni pershkruar dhe analizuar. Do te mundohem te mos bej gabime ne esencen e lendes.

Ju e keni grupuar lenden ne tre pjese duke e nisur ne zberthimin terminologjik te termit teknik te fjales ne aspektin vetem kuptimor te saj. Me duket shume e rendesishme per lektorin qe merre persiper te trajtoji metej temen. Dhe kjo esht sikurse hapja e nje porte separi dhe mandej depertimi ne brendesin e subjektit.

E zbertheni fjalen intelektual ne dy veshtrime:

- ne ate te prejardhjes se fjales

- ne rolin funksional qe ka fjala

Termi intelektual dhe roli i saj ne shoqeri esht nje perpjekje serioze e juaj per ta sjelle ne tryezen e debatit intelektual. Ajo qe duhet nenvizuar me thekse esht se ju Xheni e keni marre lenden ne nje kombe, me nje sistem shoqeror qe ka kaluar kapercyellin politiko-ekonomik para 17 vjeteve dhe kjo po zgjat per arsyet e veta te polivalente. Kesaj i thone qe intelektualja si ju ecni me kembe ne toke dhe e nisni detyren tuej te shtepia e juaj. Pra per te kuptuar komplektesine e subjektit intelektual si individ dhe ne shoqeri duhet filluar nga kombi i vet.

Une nuk kam ndermend te debatoj per ato qe ju i keni analizuar pjese per pjese dhe ne cdo grupim keni be sintezen e tyre.

Keshtuqe une marre spunto, marre si pike referimit per te shtuar ate qe esht detyra e lexuesit.

- Ne aspektin Historik:
Gjithmone ne etapa dhe ne sisteme shoqerore ka qene klasa intelektuale, qe i ka parapri zhvillimeve shoqerore-shkencore-politike etj.
Duke e perkufizuar intelektualin si vetedija e nje kombi
-
- Aspekti etik i intelektualit:
1.Pozitiv
2.Negativ

- Dime se intelektual te mire ne kualitete formimi me tipare njerzore sipas normave te rregullta te nje shoqerie kane dhene super rezultate fale kombinimit te dy elementeve te lidhura organikisht ne nje trupe te vetem. Shembuj ka me mijra ne kohe te ndyrshme

- Dime intektuale qe me filozofite, me shpikjet e armeve vrasese, studimeve ne fusha kane realizuar metoda dhe studime se si te cfaroset njeriu me metoda shkencore,....se si te shfrytezohet njeriu, se si te grabitet mbivlera e njeriut etj.

Nuk po eci metej se nuk esht zanati im.

Por per te qendruar brenda suazes se lendes qe keni parashtruar.

Kam ndeshe moj moter intelektual qe po kryejne apo kane kryer lloj - lloj arsimimi neper bote dhe kur debatojne neper site duhet me kape koken me dore. Madje ka prej tyre karagjoza qe gjysem shqip qe me te drejt ju e keni sjelle si shqetesim serioz e gjysem anglisht i shkruajne ato soj ''teorirash'' qe vetem produktohe nga mendje te semura, te molepsura nga gerbula e e te berit te vetes me sy dhe rrjedhimisht ate te nencmimit te debatuesit.
Dhe per mrekulline tjeter e kane be te modes te peshtyjne, te hedhin kazana plehit mbi Shqiperine, mbi popullin, mbi historine, mbi prijesat e luftes e te pendes e me rradhe.

Kjo lloj poze me ket soj liste gri e te shemtuar e ketij modelit intelektual te arsimuar neper bote pretendojne se dyert te hapura neper katedra, neper institucione, neper akademira, neper diplomacira me zene vendin e shefave.

Nuk mund t'i pergjithesoj se nuk esht e vertete, ndryshe doishte firo e vertete morale per shoqerine tone shqiptare sikur te na uzurponin plotesisht superstrukturen shqiptare.

- Ne aspektin boteror intelektualet kane vendin e tyre, por per hir te se vertetes intelektualet e kane te veshtire per te promovuar sinqerisht idete e teorive pozitive te fushave ku jane te arsimuar per shkaqe te nderhyrjes se partiakve qe mjerisht ne gjithe boten jane pjesa perfaqsuese e MEDIOKRITETIT. Prandaj shoqerite nuk po ecin perpara ne fushen e mendimit shoqeror derisa tu heqin prangat intelektualve. Por kjo nuk do te thote se duhen hedhur armet ne toke e te dorezohen, pas ka shtigje qe intelektualet i dijne.

Ne fund:

Te lumte Xheni se ke sjellen nje shkrim te denje teorike, ku ke dite te nuhasesh ato pjese ne boten intelektuale duke i bere elektrolizen subjektit intelektual. Per te tilla shkrime shkencore ka nevoje shkenca, njerez te ditur dhe kushdo. :flm

by **Laert** » 09 Nov 2009, 00:49

Xheni!

Cfare mendimi ke me kete koment qe kam ba?

by **Laert** » 10 Nov 2009, 12:11

Ku je Xheni?!

Proletari Forum & Italia Forum

IntelektualÄ—t, pÄ—rtej reales dhe absurdit

IntelektualÄ—t, pÄ—rtej reales dhe absurdit

Re: IntelektualÄ—t, pÄ—rtej reales dhe absurdit

IntelektualÄ—t, pÄ—rtej reales dhe absurdit

IntelektualÄ—t, pÄ—rtej reales dhe absurdit

IntelektualÄ—t, pÄ—rtej reales dhe absurdit

Who is online